Nghị quyết 68: Thúc đẩy doanh nghiệp niêm yết đổi mới quản trị

Nghị quyết 68-NQ/TW (Nghị quyết 68) về phát triển kinh tế tư nhân được Bộ Chính trị ban ban hành ngày vào 04/05/2025. Vào ngày 17/05/2025, Nghị quyết 198/2025/QH15 của Quốc hội và Nghị quyết 139/NQ-CP của Chính phủ về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân đã chính thức được thông qua. Với 8 nhóm nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm, Nghị quyết 68 được đánh giá là bước ngoặt lịch sử trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, với việc khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia.

Để giúp cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng, hiểu rõ hơn tinh thần của Nghị quyết 68 cũng như các cơ hội mở ra trong giai đoạn tới, ngày 6/6, Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD) phối hợp với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) tổ chức Hội thảo “Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân: Cơ hội nào cho các Doanh nghiệp Niêm yết và Công ty Đại chúng?”

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương nhấn mạnh, Nghị quyết 68 đặt mục tiêu đến năm 2030, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp từ 60 đến 65% GDP, giữ vai trò chủ lực trong nhiều ngành kinh tế. Đây là thời cơ để doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng tiếp cận vốn dài hạn.

Theo Chủ tịch UBCKNN, Nghị quyết đề ra 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, trong đó, nhóm giải pháp thứ 2 “hoàn thiện thể chế" đã nhấn mạnh việc hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực quản trị, xây dựng hệ thống tài chính minh bạch, chuẩn mực, cùng các biện pháp tăng cường uy tín và khả năng tiếp cận các nguồn lực tài chính. “Cú hích thể chế" của Nghị quyết 68 gắn với yêu cầu quản trị công ty hiện đại này sẽ tạo động lực để doanh nghiệp đi nhanh hơn, vững hơn. Quản trị công ty trở thành đòn bẩy chiến lược giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, huy động vốn hiệu quả hơn và phát triển nhanh và bền vững trong xu thế nâng hạng thị trường.

Chia sẻ tại Hội thảo, ông Phan Đức Hiếu, Uỷ viên chuyên trách Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội cho rằng, tinh thần lớn nhất của Nghị quyết 68 là thiết lập môi trường kinh doanh tự do, minh bạch, bình đẳng, không còn chỗ cho cơ chế xin cho, quản lý kiểu không quản được thì cấm. Doanh nghiệp được trao quyền tự chủ thực sự và được bảo vệ nghiêm túc về quyền tài sản, quyền cạnh tranh, quyền kinh doanh. Đặc biệt, Nghị quyết nhấn mạnh nguyên tắc không hình sự hóa các quan hệ dân sự, kinh tế, không áp dụng hồi tố bất lợi, và yêu cầu tách bạch rõ giữa doanh nghiệp và cá nhân quản lý, tạo nên khung pháp lý an toàn nhất quán, tạo niềm tin cho nhà đầu tư và doanh nhân.

Đây là bước đi chiến lược, thể hiện quyết tâm của Nhà nước trong việc thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ và bền vững. Tuy nhiên, thể chế chỉ là điều kiện cần, điều kiện đủ để doanh nghiệp cất cánh nằm ở nội lực chuyển hóa từ bên trong bao gồm khả năng đổi mới, tư duy chiến lược và đặc biệt là năng lực quản trị. Trong một môi trường cạnh tranh khốc liệt, quản trị công ty không còn là khái niệm “xa xỉ” mà đã trở thành công cụ sống còn để doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, minh bạch và trường tồn trong một môi trường cạnh tranh khốc liệt. Doanh nghiệp cần tái cấu trúc vận hành, tăng cường minh bạch tài chính, quản trị rủi ro và chuẩn hóa bộ máy theo chuẩn mực quốc tế. Đây cũng là lúc để đẩy nhanh chuyển đổi số, phát triển bền vững theo hướng ESG, và xây dựng năng lực tự thích nghi với các biến động kinh tế - xã hội. Quản trị công ty tốt là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp đi xa hơn, mạnh hơn, và vững vàng hơn.

Bàn về vấn đề này, ông Phan Lê Thành Long, Thành viên HĐQT, Tổng Giám đốc VIOD nhận định, năm 2025 là thời điểm quan trọng để các doanh nghiệp chuyển hướng chiến lược và nâng cao chất lượng quản trị. Đây chính là cơ hội quan trọng để doanh nghiệp không chỉ bứt phá mà còn đóng vai trò dẫn dắt thị trường trong bối cảnh kinh tế mới.

Để đạt được điều đó, theo ông Long các doanh nghiệp cần chú trọng hoàn thiện những yếu tố cốt lõi trong quản trị công ty như đảm bảo quyền lợi cổ đông, thực hiện đối xử công bằng, minh bạch. Đồng thời, cần triển khai báo cáo phát triển bền vững theo chuẩn quốc tế, công bố thông tin liên quan đến quản trị rủi ro khí hậu, lượng hóa các mục tiêu ESG, đi kèm với việc đo lường, đánh giá và công khai kết quả thực hiện một cách nhất quán.

Các ý kiến khác tại Hội thảo cũng nhấn mạnh rằng, Nghị quyết 68 đã thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước, mở ra không gian rộng lớn cho sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân. Các doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng, với nền tảng tài chính và quản trị tốt, sẽ tận dụng được nhiều cơ hội. Trong bối cảnh mới, doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng cần xác định ba trọng tâm đẩy mạnh chuyển đổi xanh và số để tiếp cận vốn và mở rộng thị trường; tích cực tham gia các chương trình hỗ trợ từ Nhà nước; và chủ động góp tiếng nói vào quá trình hoàn thiện thể chế, từ đó nâng cao vai trò và vị thế trong hệ sinh thái kinh tế quốc gia.